ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013

ΚΥΡΙΑΚΗ  " Α' Νηστειών Της Ορθοδοξίας"

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΙΑ´ 24 - 26,32 - 40

Κείμενο 

²⁴ Πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ, ²⁵μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν, ²⁶ μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν. 

³² Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει με γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ, Σαμψών, Ἰεφθάε, Δαυῒδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, ³³ οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ³⁴ ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ³⁵ ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ³⁶ ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ³⁷ ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ³⁸ ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐπὶ ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. ³⁹ Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, ⁴⁰ τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι.

Μετάφραση

²⁴ Ενεκα της πίστεως του ο Μωϋσής, όταν εμεγάλωσεν, ηρνήθη να ονομάζεται παιδί της θυγατρός του Φαραώ, ²⁵ και επροτίμησε καλύτερον να ταλαιπωρήται και να κακοπαθή μαζή με τον λαόν του Θεού, παρά να έχη πρόσκαιρον απόλαυσιν μιας αμαρτωλής και τρυφηλής ζωής, σαν βασιλόπουλο εις τα ανάκτορα. ²⁶ Και από τους θησαυρούς, από τα αγαθά και την δόξαν της Αιγύπτου, εθεώρησε μεγαλύτερον και πολυτιμότερον πλούτον το να χλευάζεται και να περιφρονήται, όπως βραδύτερον θα ωνειδίζετο ο Χριστός. Διότι είχε προσηλωμένα τα μάτια του και επερίμενε με πίστιν της ανταμοιβήν, που θα του έδιδεν ο Θεός στους ουρανούς. 

³² Και τι να διηγούμαι ακόμη; Θα σταματήσω, διότι δεν θα με πάρη ο χρόνος, να διηγηθώ δια τον Γεδεών, τον Βαράκ και τον Σαμψών και τον Ιεφθάε, δια τον Δαυίδ και τον Σαμουήλ και τους προφήτας. ³³ Αυρτοί, χάρις εις την πίστιν των, ηγωνίσθησαν και κατενίκησαν βασίλεια, ήσκησαν δικαιοσύνην, επέτυχαν την πραγματοποίησιν των υποσχέσεων του Θεού, έφραξαν τα στόματα των αγρίων λεόντων, όπως ο Δανιήλ, ³⁴έσβησαν την φοβεράν δύναμιν της φωτιάς, όπως οι τρεις παίδες, διέφυγαν τον κίνδυνον να σφαγούν με μαχαίρια, όπως ο Ηλίας, εδυναμώθησαν και έγιναν καλά από αρρώστιες, ανεδείχθησαν κραταιοί και δυνατοί στον πόλεμον, έκαμψαν και έτρεψαν εις φυγήν πολυάριθμα στρατεύματα ξένων εχθρών. ³⁵ Μερικές γυναίκες, χάρις εις αυτήν την πίστιν, επήραν πάλιν ζωντανούς, δια της αναστάσεως τους νεκρούς των. Αλλοι δε εδέθησαν στο τύμπανον, στο φοβερά βασανιστικόν εκείνον όργανον, χωρίς να δεχθούν την απελευθέρωσιν, που τους επρότειναν οι βασανισταί των, εάν ηρνούντο την πίστιν των, και υπέμειναν το φοβερόν μαρτύριον μέχρι θανάτου, δια να επιτύχουν και πάρουν ανάστασιν ασυγκρίτως καλυτέραν από την παρούσαν ζωήν. ³⁶ Αλλοι δε εδοκίμασαν εμπαιγμούς και μαστιγώσεις, ακόμη δε δεσμά και φυλακήν. ³⁷ Ελιθοβολήθησαν, επριονίσθησαν, επέρασαν μέσα από πολλούς πειρασμούς, απέθαναν σφαγέντες με μάχαιραν, περιήρχοντο εδώ και εκεί φορούντες, αντί για ενδύματα, προβιές και δέρματα γιδιών, στερούμενοι, θλιβόμενοι, υποβαλλόμενοι εις πολλάς κακουχίας. ³⁸ Τετοιους αγίους δεν ήτο άξιος να τους έχη ο αμαρτωλός κόσμος. Επεριπλανώντο εις τις ερημίες, εις τα όρη, εις τα σπήλαια, εις τις τρύπες της γης. ³⁹ Και όλοι αυτοί, μολονότι έλαβαν την καλήν και τιμίαν μαρτυρίαν, ότι ευηρέστησαν στον Θεόν χάρις εις την πίστιν των, δεν απήλαυσαν πλήρως την υπόσχεσιν της λυτρώσεως και της ουρανίου βασιλείας. ⁴⁰ Διότι ο Θεός επρόβλεψε δι' ημάς κάτι καλύτερον· δηλαδή να μη απολαύσουν αυτοί πλήρη την τελείωσιν και την μακαριότητα χωρίς ημάς (αλλ' όλοι μαζή σαν ένα πνευματικόν σώμα να απολαύσωμεν κατά την δευτέραν παρυσίαν την ακαριότητα της βασιλείας των ουρανών). 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ Α´ 44 - 52

Κείμενο

⁴⁴ Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. ⁴⁵ ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. ⁴⁶ εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. ⁴⁷καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει αὐτῷ Φίλιππος· Ἔρχου καὶ ἴδε. ⁴⁸ εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. ⁴⁹ λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· Πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. ⁵⁰ ἀπεκρίθη Ναθαναήλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. ⁵¹ ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψῃ. ⁵² καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου. 

Μετάφραση

⁴⁴ Την άλλην ημέραν απεφάσισεν ο Χριστός να αναχωρήση από την Ιουδαίαν δια την Γαλιλαίαν. Ευρίσκει τον Φιλιππον (μαθητήν και αυτός του Βαπτιστού, από τον οποίον πολλά είχε ακούσει περί του Μεσσίου) και του λέγει· “έλα κοντά μου”. ⁴⁵ Ο δε Φιλιππος κατήγετο από την Βηθσαϊδά, από την πατρίδα του Ανδρέου και του Πετρου.⁴⁶ Ευρίσκει ο Φιλιππος τον Ναθαναήλ και του λέγει· “αυτόν που έγραψε ο Μωϋσής στον Νομον και προανήγγειλαν οι προφήται εις τα προφητικά των βιβλία τον ευρήκαμεν· είναι ο Ιησούς, ο υιός του Ιωσήφ, από την Ναζαρέτ”. ⁴⁷ Ο Ναθαναήλ όμως είπεν εις αυτόν· “από την Ναζαρέτ είναι δυνατόν να βγη κάτι καλόν;” Λεγει εις αυτόν ο Φιλιππος· “έλα και ιδέ μόνος σου, δια να πεισθής”. ⁴⁸ Είδεν ο Ιησούς τον Ναθαναήλ να έρχεται προς αυτόν και λέγει περί αυτού· “ιδού ένας γνήσιος Ισραηλίτης, στον οποίον δεν υπάρχει πονηρία”. ⁴⁹ Λεγει εις αυτόν ο Ναθαναήλ· “από που με γνωρίζεις;” Απήντησεν ο Ιησούς και του είπε· “προτού σε φωνάξη ο Φιλιππος, όταν ήσουνα κάτω από την συκήν, μακρυά από κάθε ανθρώπινον μάτι, εγώ σε είδα”. ⁵⁰Απεκρίθη τότε ο Ναθαναήλ και του είπε· “Διδάσκαλε, συ είσαι ο Υιός του Θεού, συ είσαι ο Βασιλεύς του Ισραήλ, τον οποίον, σύμφωνα με τις προφητείες, επεριμέναμεν”.⁵¹ Του απήντησεν δε ο Ιησούς· “Διότι σου είπα ότι σε είδα κάτω από την συκήν, πιστεύεις; Θα ίδης ακόμη μεγαλύτερα από αυτά”. ⁵² Και εν συνεχεία λέγει προς αυτόν, ώστε να ακούσουν και οι άλλοι μαθηταί· “σας διαβεβαιώνω, ότι από τώρα θα ίδετε ανοικτόν τον ουρανόν και τους αγγέλους του Θεού ν' ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν, να συνοδεύουν και να υπηρετούν τον υιόν του ανθρώπου (ο οποίος ως Θεός είναι κύριος και των αγγέλων)”. 

**************************

ΜΗΝΥΜΑ

ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ & ΑΛΜΥΡΟΥ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ  2013

Αγαπητοί μου αδελφοί,

    Η Κυριακή της ᾽Ορθοδοξίας συνιστά την αδιάκοπη πρόκληση της ᾽Εκκλησίας που θέτει σε κρίση κάθε φορά την ποιότητα της δικής μας ορθόδοξης συνείδησης. Και τούτο, διότι μπορεί η ίδια η Ορθοδοξία να είναι το πιο ευωδιαστό άνθος που φύεται πάνω στη γη, κατά τους Αγίους Πατέρες μας, εμείς όμως οι θεωρούμενοι ορθόδοξοι χριστιανοί δεν είναι βέβαιο ότι έχουμε πάντοτε τα υγιή αισθητήρια, προκειμένου να βλέπουμε και να οσφραινόμαστε το άνθος αυτό. Κι αυτό σημαίνει ότι μπορεί η σωτηρία να είναι παρούσα κατάσταση στη γη, οι χριστιανοί, όμως, τελικώς, να μην έχουμε εμπειρία αυτής, μοιάζοντας έτσι με τον διψασμένο που έχει την καθάρια πηγή δίπλα του, αλλά που δεν μπορεί να ξεδιψάσει, γιατί δεν την βλέπει.

   Πράγματι: αξίζει, καταρχάς, να θυμηθούμε ότι η νίκη απέναντι στην εικονομαχία ήταν η επιβεβαίωση της πραγματικότητας της ενσάρκωσης του ίδιου του Κυρίου μας ᾽Ιησού Χριστού.  Η εικονομαχία, με την άρνηση της δυνατότητας εξεικονισμού του Κυρίου και των Αγίων, διότι τάχα έτσι υπήρχε εκτροπή προς την ειδωλολατρία, αρνείτο το πιο καίριο στοιχείο της εν Χριστώ αποκάλυψης: ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος εν προσώπω ᾽Ιησού Χριστού.  Η άρνηση αυτή, όμως, σήμαινε ταυτοχρόνως και την μη αποδοχή της σωτηρίας του ανθρώπου, δεδομένου ότι σωτηρία υπάρχει εκεί που ο άνθρωπος ενώνεται ζωντανά και αληθινά με τον Θεό. Πάνω σ᾽ αυτήν την πραγματικότητα κρίθηκε απαρχής η αλήθεια της πίστεως από την αίρεση, όπως το διατύπωσε ανάγλυφα ο Άγιος ᾽Ιωάννης ο Θεολόγος: «Παν πνεύμα ο ομολογεί ᾽Ιησούν Χριστόν εν σαρκί εληλυθότα, εκ του Θεού εστι^. και παν πνεύμα ο μη ομολογεί τον ᾽Ιησούν Χριστόν εν σαρκί εληλυθότα, εκ του Θεού ουκ εστι» (Α´᾽Ιωάν. 4, 2-3).  Η νίκη, λοιπόν, της ᾽Εκκλησίας με την αποκατάσταση των εικόνων ήταν η διακήρυξη, για μία ακόμη φορά, ότι «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (᾽Ιωάν. 1, 14) και ότι ταυτοχρόνως με τη σάρκωση του Θεού, αποκαταστάθηκε η ζοφωμένη εικόνα Του στον άνθρωπο.

    Ετσι η ύπαρξη των εικόνων στην ᾽Εκκλησία μας λειτουργεί αφενός ως ένα είδος εποπτικού Συμβόλου της Πίστεως, αφετέρου ως διαρκής προτροπή για τον ορθό προσανατολισμό του πιστού: να βλέπει ότι ο Χριστός είναι ο σκοπός της ζωής του. Οι εικόνες, δηλαδή, στην ᾽Εκκλησία δεν υπάρχουν για λόγους αισθητικής. ᾽Αποτελούν την αισθητοποίηση της πίστεως και παραπέμπουν σε ο,τι συνιστά αυτοσυνειδησία της ᾽Εκκλησίας. Δεν είναι τυχαίο ότι συνδέθηκαν απαρχής με την εορτή των Χριστουγέννων^. γι᾽ αυτό και η θεολογία των εικόνων συμβαδίζει με τη θεολογία της Γέννησης του Κυρίου. ᾽Από την άποψη αυτή, καταλαβαίνει κανείς και τον πολυχρόνιο αγώνα της ᾽Εκκλησίας για να κρατήσει τις εικόνες και το μαρτυρικό αίμα που χύθηκε για την πίστη σ᾽ αυτές.  Οποια χαρά, συνεπώς, έκανε η ᾽Εκκλησία, όταν έβλεπε Αγίους της να επιστρέφουν από την εξορία, την ίδια χαρά έκανε και όταν είδε τις εξόριστες από την πονηρή κρατική εξουσία εικόνες να αναστηλώνονται και πάλι στους ναούς της και να δίνονται προς προσκύνηση στους πιστούς.

   Κριτήριο, λοιπόν, στην Ορθοδοξία είναι ο,τι κρατάει ζωντανή τη σχέση του πιστού με τον Χριστό, κι αυτό το κριτήριο λειτούργησε και στον αγώνα για τις εικόνες.  Η σχέση με τον Χριστό συνιστά την προτεραιότητα^. αυτή αποτελεί τον θησαυρό της πίστεως, γι᾽ αυτό και κάθε τι άλλο υποβαθμίζεται η απορρίπτεται ως ανάξιο λόγου. Κατά τον λόγο του αποστόλου Παύλου «ηγούμαι πάντα σκύβαλα είναι, ίνα Χριστόν κερδήσω» (Φιλ. 3, 8). ᾽Από την άποψη αυτή, καταλαβαίνουμε και το γιατί στην πίστη μας δεν βρήκαν καθόλου χώρο να παγιωθούν οι όποιες, κατά καιρούς, τάσεις παρουσιάστηκαν ιδεολογοποιήσεως της Ορθοδοξίας η κατανόησής της με τρόπο φανατικό και ζηλωτικό. Διότι και η ιδεολογία και ο φανατισμός και ο ζηλωτισμός διαγράφουν εντελώς και διαμιάς τη ζωντανή σχέση με τον Κύριο: στην μεν ιδεολογία ο πιστός εγκλωβίζεται σε μία διανοητικού τύπου θρησκευτικότητα, στον δε φανατισμό και ζηλωτισμό συμφύρεται με τα ταραγμένα του συναισθήματα. Και στις δύο περιπτώσεις ελλείπει ασφαλώς η αγάπη, συνεπώς ο ίδιος ο Θεός. « Ο γαρ Θεός αγάπη εστί» (Α´ ᾽Ιωάν. 4, 16).

   Κι ακριβώς αυτό προβάλλει πάνω από όλα η Κυριακή της Ορθοδοξίας με την αναστήλωση των εικόνων, γεγονός που συνιστά και την πρόκληση για να μετρήσουμε και τις δικές μας ορθόδοξες αντοχές: το πόσο έχουμε αποδεχτεί τη σάρκωση του Θεού Λόγου μέσα στο ζωντανό σώμα Του, την ᾽Εκκλησία, το πόσο, δηλαδή, λειτούργησε ο ερχομός του Χριστού για να ξαναβρούμε τον αυθεντικό εαυτό μας. Και  αυθεντικός εαυτός  δεν είναι άλλος από την αποκαταστημένη εικόνα του Θεού μέσα μας, η οποία λειτουργεί σωστά, όταν πορεύεται πάνω στις ράγες της αγάπης. Με άλλα λόγια, η Κυριακή της Ορθοδοξίας εορτάζεται όπως πρέπει, όταν μας βρίσκει να ζούμε ως ο Χριστός επί της γης, έχοντας ως γνώρισμά μας την αγάπη ᾽Εκείνου προς τον Θεό και προς τον συνάνθρωπο.  Η ύπαρξη της αγάπης  είναι αυτή που αποκαλύπτει τον βαθμό της ορθοδοξίας μας και όχι βεβαίως οι εξεζητημένες κραυγές και κινήσεις μας, καθώς πολύ ορθά έχει ειπωθεί. ᾽Από την άποψη αυτή, αυτό που προβάλλει η εορτή της Ορθοδοξίας είναι το του Αποστόλου «αληθεύοντες εν αγάπη» (᾽Εφ. 4, 15). Πατάμε στέρεα πάνω στην αλήθεια της παράδοσης του Χριστού και των Αποστόλων και φανερώνουμε το στέρεο αυτό πάτημά μας με το βίωμα της αγάπης μας. ᾽Αλήθεια και αγάπη συνυπάρχουν στην πορεία της ᾽Εκκλησίας μας και συνεπώς η έκπτωση της μίας εκ των δύο διαστρέφει και τις δύο. 

Αγαπητοί μου αδελφοί, σε μία εποχή σαν τη σημερινή, όπου πάμπολλοι παραμορφωτικοί φακοί υπάρχουν που διαστρεβλώνουν την αλήθεια, ακόμη και μέσα στην Ορθόδοξη ᾽Εκκλησία μας, η Κυριακή της Ορθοδοξίας, για μία ακόμη φορά, έρχεται με την ανάμνηση της αναστήλωσης των εικόνων να μας υπενθυμίσει την παρουσία του Θεού μας με την κατά σάρκα Γέννησή Του και το μεγαλείο μας ως ανθρώπων, δηλαδή την αναμόρφωση της εικόνας Του μέσα μας, την ίδια τη θέωσή μας.

Χρόνια Πολλά και Ευλογημένα

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

 † Ο ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Κείμενο

(Ρωμ. ιγ´ 11-ιδ´ 4)

Ἀδελφοί, νῦν γὰρ ἐγγύτερον ἡμῶν ἡ σωτηρία ἢ ὅτε ἐπιστεύσαμεν. ῾Η νὺξ προέκοψεν, ἡ δὲ ἡμέρα ἤγγικεν. ᾿Αποθώμεθα οὖν τὰ ἔργα τοῦ σκότους καὶ ἐνδυσώμεθα τὰ ὅπλα τοῦ φωτός. ῾Ως ἐν ἡμέρᾳ εὐσχημόνως περιπατήσωμεν, μὴ κώμοις καὶ μέθαις, μὴ κοίταις καὶ ἀσελγείαις, μὴ ἔριδι καὶ ζήλῳ, ἀλλ᾿ ἐνδύσασθε τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν, καὶ τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας.
Τὸν δὲ ἀσθενοῦντα τῇ πίστει προσλαμβάνεσθε, μὴ εἰς διακρίσεις διαλογισμῶν. ῞Ος μὲν πιστεύει φαγεῖν πάντα, ὁ δὲ ἀσθενῶν λάχανα ἐσθίει. ῾Ο ἐσθίων τὸν μὴ ἐσθίοντα μὴ ἐξουθενείτω, καὶ ὁ μὴ ἐσθίων τὸν ἐσθίοντα μὴ κρινέτω· ὁ Θεὸς γὰρ αὐτὸν προσελάβετο. Σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην; Τῷ ἰδίῳ Κυρίῳ στήκει ἢ πίπτει· σταθήσεται δέ· δυνατὸς γάρ ἐστιν ὁ Θεὸς στῆσαι αὐτόν.

Μετάφραση

Ἀδελφοί, τώρα ἡ τελικὴ σωτηρία βρίσκεται πιὸ κοντὰ μας παρὰ τότε ποὺ πιστέψαμε. ῾Η νύχτα ὅπου νά ᾿ναι φεύγει, καὶ ἡ μέρα κοντεύει νὰ ᾿ρθεῖ. Γι’ αὐτὸ ἂς πετάξουμε ἀπὸ πάνω μας τὰ ἔργα τοῦ σκότους, κι ἂς φορέσουμε τὰ ὅπλα τοῦ φωτός. ῾Η διαγωγή μας ἂς εἶναι κόσμια, τέτοια ποὺ ταιριάζει στὸ φῶς. ῍Ας πάψουν τὰ φαγοπότια καὶ τὰ μεθύσια, ἡ ἀσύδοτη κι ἀκόλαστη ζωή, οἱ φιλονικίες κι οἱ φθόνοι. Ντυθεῖτε τὸν Κύριό μας ᾿Ιησοῦ Χριστὸ καὶ μὴν ἀφήνετε τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό σας νὰ σᾶς παρασύρει στὴν ἱκανοποίηση τῶν ἐπιθυμιῶν σας.
Νὰ δέχεστε ὅποιον ἔχει ἀσθενικὴ πίστη, χωρὶς νὰ ἐπικρίνετε τὶς ἀπόψεις του. Γιὰ παράδειγμα, ἕνας πιστεύει πὼς μπορεῖ νὰ φάει ἀπ’ ὅλα, ἐνῶ κάποιος ἄλλος, ποὺ ἔχει ἀσθενικὴ πίστη, τρώει μόνο χόρτα. Αὐτὸς ποὺ τρώει ἀπ’ ὅλα, ἂς μὴν περιφρονεῖ ἐκεῖνον ποὺ δὲν τρώει· κι ἐκεῖνος ποὺ δὲν τρώει, ἂς μὴν κατακρίνει ἐκεῖνον ποὺ τρώει, γιατὶ ὁ Θεὸς τὸν ἔχει δεχτεῖ στὴν ἐκκλησία του. Ποιὸς εἶσαι ἐσὺ ποὺ θὰ κρίνεις ἕναν ξένο ὑπηρέτη; Μόνο ὁ Κύριός του μπορεῖ νὰ κρίνει ἂν στέκεται ἢ ὄχι στὴν πίστη του, γιατὶ ὁ Θεὸς ἔχει τὴ δύναμη νὰ τὸν στηρίξει.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

(Ματθ. στ´ 14-21) 

Κείμενο

Εἶπεν ὁ Κύριος· ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει

τὰ παραπτώματα ὑμῶν.
῞Οταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀ-φανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ.
Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.

Μετάφραση

Εἶπε ὁ Κύριος· ἂν συγχωρήσετε τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὰ παραπτώματά τους, θὰ σᾶς συγχωρήσει κι ἐσᾶς ὁ οὐράνιος Πατέρας σας. ῍Αν ὅμως δὲν συγχωρήσετε στοὺς ἀνθρώπους τὰ παραπτώματά τους, οὔτε κι ὁ Πατέρας σας θὰ συγχωρήσει τὰ δικά σας παραπτώματα.

῞Οταν νηστεύετε, νὰ μὴ γίνεστε σκυθρωποί, ὅπως οἱ ὑποκριτές, ποὺ παραμορφώνουν τὴν ὄψη τους γιὰ νὰ δείξουν στοὺς ἀνθρώπους πὼς νηστεύουν. Σᾶς βεβαιώνω πὼς ἔτσι ἔχουν κιόλας λάβει τὴν ἀνταμοιβή τους. ᾿Εσύ, ἀντίθετα, ὅταν νηστεύεις, περιποιήσου τὰ μαλλιά σου καὶ νίψε τὸ πρόσωπό σου, γιὰ νὰ μὴ φανεῖ στοὺς ἀνθρώπους ἡ νηστεία σου, ἀλλὰ στὸν Πατέρα σου, ποὺ βλέπει τὶς κρυφὲς πράξεις· καὶ ὁ Πατέρας σου, ποὺ βλέπει τὶς κρυφὲς πράξεις, θὰ σοῦ τὸ ἀνταποδώσει φανερά.

Μὴ μαζεύετε θησαυροὺς πάνω στὴ γῆ, ὅπου τοὺς ἀφανίζει ὁ σκόρος καὶ ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες κάνουν διαρρήξεις καὶ τοὺς κλέβουν. ᾿Αντίθετα, νὰ μαζεύετε θησαυροὺς στὸν οὐρανό, ὅπου δὲν τοὺς ἀφανίζουν οὔτε ὁ σκόρος οὔτε ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες δὲν κάνουν διαρρήξεις καὶ δὲν τοὺς κλέβουν. Γιατὶ ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας ἐκεῖ θὰ εἶναι καὶ ἡ καρδιά σας.

ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΟΛΟ του Αρχιμ. Επιφανείου Οικονόμου

Οι αρετές

  Ευρισκόμενοι  στο  κατώφλι  της  Αγίας  και  Μεγάλης

Τεσσαρακοστής,  αγαπητοί  μου  αδελφοί,  ακούσαμε  τον  Απόστολο

Παύλο,  στο  Αποστολικό  ανάγνωσμα  της  ημέρας,  να  καλεί  τους

Χριστιανούς,  ενόψει  της  ελεύσεως  της  ημέρας  του  Χριστού,  να

αφήσουν στην άκρη τα έργα της αμαρτίας και να αναλάβουν τα όπλα

του φωτός. Δεδομένου  ότι η ημέρα  και ώρα  της Δευτέρας Παρουσίας

του  Κυρίου  δεν  είναι  γνωστή,  για  τον  καθένα  μας  η  στιγμή  της

συναντήσεώς  μας  με  τον  Χριστό  είναι  αυτή  του  βιολογικού  μας

θανάτου. Ο Απόστολος των εθνών μάς καλεί, ενόψει αυτής της βεβαίας

προοπτικής, να εγκαταλείψουμε, πλέον, τον αμαρτωλό τρόπο ζωής και

να επιλέξουμε τον δρόμο της αρετής, που είναι λουσμένος από το φως

του Χριστού.

  Αυτό  είναι  και  το  μήνυμα  που  στέλνει  η  Εκκλησία  μας,  λίγο

πριν  εισέλθουμε  στο  «Στάδιο  των  αρετών». Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή

είναι μία πορεία με  εσωτερικά χαρακτηριστικά, όπου καλούμαστε να

γνωρίσουμε  τον  εαυτό  μας,  για  να  συναντήσουμε  τον  Θεό  μας

αναστημένο  εκ  των  νεκρών,  αφού  περάσουμε  από  το  καμίνι  του

Πάθους  και  του  Σταυρού.  Σ’  αυτή  την  πορεία,  που  εικονίζει  την

πορεία  ολόκληρης  της  ζωής  του  Χριστιανού,  οφείλουμε  να

εγκαταλείψουμε  τα  πάθη  μας,  να  παλέψουμε  με  τις  αδυναμίες,  να

αναμετρηθούμε με τον κακό εαυτό μας. Αυτά θα τα επιτύχουμε αφού

χρησιμοποιήσουμε  τις  πνευματικές  εκείνες  δυνατότητες,  που  μάς

παρέχει η Εκκλησία μας,  για  τις  οποίες  ομιλεί  σήμερα  ο Απόστολος

Παύλος. Αυτές είναι οι αρετές.

  Οι αρετές – πνευματικά γυμνάσματα, στα οποία καλούμαστε να

συναγωνιστούμε  την  περίοδο  που  ανοίγεται  μπροστά  μας,  είναι  η

νηστεία, η προσευχή, η  ταπείνωση, η  ελεημοσύνη, η  αγάπη, κυρίως,

όμως, η μετάνοια. Όλα αυτά  τα πνευματικά κεφάλαια  συνθέτουν  τον

καμβά του πνευματικού μας αγώνα και βοηθούν στην πνευματική μας

ολοκλήρωση  και  τελική  ένωσή  μας  με  τον  Θεό.  Πρέπει,  όμως,  να

ξεκαθαρίσουμε  κάτι  πολύ  σημαντικό.  Οι  αρετές  από  μόνες  τους,

προβαλλόμενες  ως  ανθρώπινα  κατορθώματα,  αποξενωμένες  από  την

χάρη  του  Θεού,  οδηγούν  στα  αντίθετα  από  τα  επιδιωκόμενα

αποτελέσματα.  Αυτό  συμβαίνει,  γιατί  είναι  δυνατόν  να  εξάρουν  τον

εγωισμό μας, προκειμένου να πιστέψουμε στην δήθεν πνευματική μας

αυτάρκεια. Όποιος οδηγείται σ’ αυτό το συμπέρασμα, την  ίδια στιγμή

καταστρέφει ότι έκτισε μέσα του. 

  Για  να  έχει  αποτελέσματα  ο  αγώνας  της  αρετής  και  να  μη

γίνεται  επί  ματαίω,  πρέπει  να  απογυμνωθεί  από  εξωτερικά

χαρακτηριστικά, που  επιζητούν  την  ανθρώπινη  επιδοκιμασία και  να

περιοριστεί  στο  εσωτερικό  πεδίο  της  υπάρξεώς  μας.  Λέει

χαρακτηριστικά  ο  Αβάς  Ησαΐας:  «Εκείνος  ο  οποίος  κομπιάζει  και

αγωνίζεται διά την αρετήν και δε φροντίζει να αποκρύπτεται, ώστε να

μην  αντιλαμβάνονται  οι  άνθρωποι  την  καλήν  του  αυτήν  εργασίαν,

ομοιάζει  προς  οικίαν,  της  οποίας  έχουν  αφαιρεθεί  η  θύρα  και  τα

παράθυρα  και  ως  εκ  τούτου,  ευκόλως  εισέρχεται  εντός  αυτής

οποιοδήποτε ερπετόν θελήσει»1

  Την  εσωτερική  διάσταση  των  αρετών  διακηρύσσει  και  ένας

ακόμα  λαμπρός  εκπρόσωπος  της  ασκητικής  Γραμματείας,  ο  Όσιος

Ισαάκ ο Σύρος, που σημειώνει: «Αρετή δεν είναι επίδειξη πολλών και

διαφόρων  πράξεων  που  επιτελούνται  μέσω  του  σώματος,  αλλά  το

περιεχόμενο σοφότατης καρδιάς, την οποία στηρίζει η ελπίδα προς τον

Θεό. Την καρδιά αυτή συνδέει προς τα κατά Θεόν επιτελούμενα έργα

ο ορθός σκοπός»2

  Στον  πειρασμό  της  επίδειξης  των  εξωτερικών  σχημάτων  της

ευσέβειάς  τους,  των  αρετών  τους  δηλ.  υποπίπτουν  συχνά  πολλοί

αδελφοί  μας  Χριστιανοί,  κυρίως  σε  περιόδους  σαν  κι  αυτή  της

Μεγάλης  Τεσσαρακοστής. Έχουν  την ψευδαίσθηση  ότι  η  κατάκτηση

των  αρετών  μπορεί  από  μόνη  της  να  εξασφαλίσει  την  σωτηρία  της

ψυχής και  την  ένωση με  τον Θεό. Δεν κατάλαβαν ποτέ ότι οι αρετές

είναι εργαλεία δοσμένα από τον Θεό, τα οποία καθίστανται ενεργά και

χρήσιμα όταν χρησιμοποιούνται ως καρπός Θείας φώτισης, έμπνευσης

και  Χάρης,  που  δίδονται  σε  καρδιές  ταπεινές,  που  έχουν  μάθει  να

εργάζονται μυστικά και ταπεινά. 

Γι’  αυτό,  αδελφοί  μου,  ας  έχουμε  πάντα  κατά  νου,  αυτό  που

έλεγε  ο Όσιος  Σεραφείμ  του  Σάρωφ  και  αυτό  ας  είναι  ο  σκοπός  του

αγώνα μας  και  αυτή  την Σαρακοστή που  ξεκινά  αύριο:  «Δεν  είναι  οι

αρετές  ο  σκοπός  της  ζωής,  αλλά η  απόκτηση  του Αγίου Πνεύματος»3

Όταν Αυτό εντυπωθεί στη ζωή μας και πληρώσει την ύπαρξή μας, τότε

οι  αρετές  θα  είναι  το  φυσικό  επακόλουθο,  η  επιβράβευση  του  Θεού

στον πνευματικό μας αγώνα. ΑΜΗΝ!

ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

 Ά Κορ. 6, 12 – 20 (3-3-2013)

Πρωτότυπο Κείμενο

Αδελφοί, πάντα μοι έξεστιν, αλλ' ου πάντα συμφέρει· πάντα μοι έξεστιν, αλλ’ ουκ εγώ εξουσιασθήσομαι υπό τινος. Τα βρώματα τη κοιλία, και η κοιλία τοις βρώμασιν· ο δε Θεός και ταύτην και ταύτα καταργήσει. Το δε σώμα ου τη πορνεία, αλλά τω Κυρίω, και ο Κύριος τω σώματι ο δε Θεός και τον Κύριον ήγειρε και ημάς εξεγερεί διά της δυνάμεως αυτού. Ουκ οίδατε ότι τα σώματα υμών μέλη Χριστού εστιν; Άρας ουν τα μέλη του Χριστού ποιήσω πόρνης μέλη; Μη γένοιτο. Η ουκ οίδατε ότι ο κολλώμενος τη πόρνῃ εν σώμα εστιν; «Έσονται» γαρ, φησίν, «οι δύο εις σάρκα μιαν»· ο δε κολλώμενος τω Κυρίῳ εν πνεύμα εστι. Φεύγετε την πορνείαν. Παν αμάρτημα ο εάν ποιήση άνθρωπος εκτός του σώματος εστιν, ο δε πορνεύων εις το ίδιον σώμα αμαρτάνει. Η ουκ οίδατε ότι το σώμα υμών ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματος εστιν, ου έχετε από Θεού, και ουκ εστέ εαυτών; Ηγοράσθητε γαρ τιμής· δοξάσατε δη τον Θεόν εν τω σώματι υμών και εν τω πνεύματι υμών άτινα εστι του Θεού.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, μερικοί μεταξύ σας λένε: «όλα μου επιτρέπονται». Σωστά, όλα όμως δεν είναι προς το συμφέρον. Όλα μου επιτρέπονται, εγώ όμως δεν θα αφήσω τίποτε να με κυριέψει. Λένε επίσης: «Οι τροφές προορίζονται για την κοιλιά και η κοιλιά είναι καμωμένη για τις τροφές» ο Θεός όμως θα τα αχρηστέψει και το ένα και το άλλο. Το σώμα δεν έγινε για να πορνεύουμε, αλλά για να δοξάζουμε τον Κύριο, και ο Κύριος θα δοξάσει το σώμα. Και ο Θεός που ανέστησε τον Κύριο, με τη δύναμή του θα αναστήσει και εμάς. Δεν ξέρετε ότι τα σώματά σας είναι μέλη του σώματος του Χριστού; Μπορώ, λοιπόν, να πάρω κάτι που είναι μέλος του σώματος του Χριστού και να το κάνω μέλος του σώματος μιας πόρνης; Ποτέ τέτοιο πράγμα! Ή μήπως δεν ξέρετε ότι αυτός που ενώνεται με μια πόρνη γίνεται ένα σώμα μαζί της; Γιατί , καθώς λέει η Γραφή, οι δύο θα γίνουν ένα σώμα. Όποιος όμως ενώνεται με τον Κύριο, γίνεται ένα πνεύμα μαζί του. Μακριά λοιπόν από την πορνεία! Κάθε άλλο αμάρτημα που μπορεί να διαπράξει κανείς βρίσκεται έξω από το σώμα του αυτός όμως που πορνεύει βεβηλώνει το ίδιο του το σώμα. Ή μήπως δεν ξέρετε ότι το σώμα σας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος που σας το χάρισε ο Θεός και βρίσκεται μέσα σας; Δεν ανήκετε στον εαυτό σας, σας αγόρασε ο Θεός πληρώνοντας το τίμημα. Τον Θεό λοιπόν να δοξάζετε με το σώμα σας και με το πνεύμα σας, που ανήκουν σ’ εκείνον.

<><><><><><><><><><><><><><><><><><><>

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ  ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Λουκά 15, 11-32 (3-3-2013)

Πρωτότυπο κείμενο

11 Είπε δέ˙ άνθρωπός τις είχε δύο υιούς. 12 και είπεν ο νεώτερος αυτών τω πατρί˙ πάτερ, δος μοι το επιβάλλον μέρος της ουσίας˙ και διείλεν αυτοίς τον βίον. 13  και μετ’ ού πολλάς ημέρας συναγαγών άπαντα ο νεώτερος υιός απεδήμησεν εις χώραν μακράν, και εκεί διεσκόρπισε την ουσίαν αυτού ζων ασώτως. 14 δαπανήσαντος δε αυτού πάντα εγένετο λιμός ισχυρός κατά την χώραν εκείνην, και αυτός ήρξατο υστερείσθαι. 15 και πορευθείς εκολλήθη ενί των πολιτών της χώρας εκείνης, και έπεμψεν αυτόν εις τους αγρούς αυτού βόσκειν χοίρους. 16 και επεθύμει γεμίσαι την κοιλιάν αυτού από των κερατίων ών ήσθιον οι χοίροι, και ουδείς εδίδου αυτώ. 17 εις εαυτόν δε ελθών είπε˙ πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν άρτων, εγώ δε λιμώ απόλλυμαι! 18 αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου και ερώ αυτώ˙ πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου˙ 19 ουκέτι ειμί άξιος κληθήναι υιός σου. 20 και αναστάς ήλθε προς τον πατέρα αυτού. έτι δε αυτού μακράν απέχοντος είδεν αυτόν ο πατήρ αυτού και εσπλαχνίσθη, και δραμών επέπεσεν επί τον τράχηλον αυτού και κατεφίλησεν αυτόν. 21  είπε δε αυτώ ο υιός˙ ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου, και ουκέτι ειμί άξιος κληθήναι υιός σου. 22 είπε δε ο πατήρ προς τους δούλους αυτού˙ εξενέγκατε την στολήν την πρώτην και ενδύσατε αυτόν, και δότε δακτύλιον εις την χείρα αυτού και υποδήματα εις τους πόδας, 23 και ενέγκαντες τον μόσχον τον σιτευτόν θύσατε, και φαγόντες ευφρανθώμεν, 24 ότι ούτος ο υιός μου νεκρός ήν και ανέζησε, και απολωλώς ήν και ευρέθη. Και ήρξαντο ευφραίνεσθαι. 25 Ήν δε ο υιός αυτού ο πρεσβύτερος εν αγρώ˙ και ως ερχόμενος ήγγισε τη οικία, ήκουσε συμφωνίας και χορών, 26 και προσκαλεσάμενος ένα των παίδων επυνθάνετο τι είη ταύτα. 27 ο δε είπεν αυτώ ότι ο αδελφός σου ήκει και έθυσεν ο πατήρ σου τον μόσχον τον σιτευτόν, ότι υγιαίνοντα αυτόν απέλαβεν. 28 ωργίσθη δε και ουκ ήθελεν εισελθείν. ο ούν πατήρ αυτού εξελθών παρεκάλει αυτόν. 29 ο δε αποκριθείς είπε τω πατρί˙  ιδού τοσαύτα έτη δουλεύω σοι και ουδέποτε εντολήν σου παρήλθον, και εμοί ουδέποτε έδωκαν έριφον ίνα μετά των φίλων μου ευφρανθώ˙ 30 ότε δε ο υιός σου ούτος, ο καταφαγών σου τον βίον μετά πορνών, ήλθε, έθυσας αυτώ τον μόσχον τον σιτευτόν. 31 ο δε είπεν αυτώ˙ τέκνον, συ πάντοτε μετ’ εμού εί, και πάντα τα εμέ σα εστίν˙ 32 ευφρανθήναι δε και χαρήναι έδει, ότι ο αδελφός σου ούτος νεκρός ήν και ανέζησε, και απολωλώς ήν και ευρέθη.

Νεοελληνική Απόδοση

Τους είπε επίσης ο Ιησούς: «Κάποιος άνθρωπος είχε δύο γιούς, ο μικρότερος απ’ αυτούς είπε στον πατέρα του: «Πατέρα δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί»˙ και εκείνος τους μοίρασε την περιουσία. Ύστερα από λίγες μέρες ο μικρότερος γιός τα μάζεψε όλα και έφυγε σε χώρα μακρινή. Εκεί σκόρπισε την περιουσία του κάνοντας άσωτη ζωή. Όταν τα ξόδεψε όλα, έτυχε να πέσει μεγάλη πείνα στη χώρα εκείνη, κι άρχισε και αυτός να στερείται. Πήγε και έγινε εργάτης σε ένα από τους πολίτες εκείνης της χώρας, ο οποίος τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει χοίρους.Έφτασε στο σημείο να θέλει να χορτάσει με τα ξυλοκέρατα που έτρωγαν οι χοίροι, και κανένας δεν του ‘δινε. Τελικά συνήλθε και είπε: «πόσοι εργάτες του πατέρα μου έχουν περίσσιο ψωμί, κι εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: πατέρα, αμάρτησα στον Θεό και σ’ εσένα˙ δεν είμαι άξιος πια να λέγομαι γιός σου, κάνε με σαν ένα από τος εργάτες σου». Σηκώθηκε, λοιπόν, και ξεκίνησε να πάει στον πατέρα του. Ενώ ήταν ακόμη μακριά, τον είδε ο πατέρας του, τον σπλαχνίστηκε, έτρεξε, τον αγκάλιασε σφιχτά και τον καταφιλούσε. Τότε ο γιός του του είπε: «πατέρα, αμάρτησα στο Θεό και σ’ εσένα και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου». Ο πατέρας όμως γύρισε στους δούλους του και τους είπε: «βγάλτε γρήγορα την καλύτερη στολή και ντύστε τον˙ φορέστε του δακτυλίδι στο χέρι και δώστε του υποδήματα. Φέρτε το σιτευτό μοσχάρι και σφάξτε το να φάμε και να ευφρανθούμε, γιατί αυτός ο γιός μου ήταν νεκρός και αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε»: Έτσι άρχισαν να ευφραίνονται. Ο μεγαλύτερος γιός του βρισκόταν στο χωράφι. Καθώς, λοιπόν, ερχόταν και πλησίαζε στο σπίτι, άκουσε μουσικές και χορούς. Φώναξε έναν από τους υπηρέτες και ρώτησε να μάθει τι συμβαίνει. Εκείνος του είπε: «γύρισε ο αδελφός σου, κι ο πατέρας σου έσφαξε το σιτευτό μοσχάρι, γιατί του ήρθε πίσω γερός». Αυτός τότε θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα. Βγήκε ο πατέρας του και τον παρακαλούσε, εκείνος όμως αποκρίθηκε στον πατέρα του: «εγώ τόσα χρόνια σου δουλεύω και ποτέ δεν παρήκουσα διαταγή σου, κι όμως σ’ εμένα δεν έδωσες ποτέ ένα κατσίκι για να ευφραμθώ με τους φίλους μου. Όταν όμως ήρθε αυτός ο γιός σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου με τις πόρνες, έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι». Κι ο πατέρας του του είπε: «παιδί μου, εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου και όλα τα δικά μου είναι και δικά σου. Έπρεπε όμως να ευφρανθούμε και να χαρούμε, γιατί ο αδελφός σου αυτός ήταν νεκρός κι αναστήθηκε, ήταν χαμένος και βρέθηκε».

<><><><><><><><><><><><><><><><><><><>

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

                                                                                           Του Διακόνου Ανδρέα Παπαμιχαήλ, θεολόγου

Βρισκόμαστε ήδη στη δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου. Την προηγούμενη Κυριακή διδαχτήκαμε την μέγιστη αξία της ταπεινοφροσύνης με την παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου. Σήμερα, με την παραβολή του Ασώτου Υιού ή αλλιώς του Σπλαχνικού Πατέρα διδασκόμαστε τη βαρύνουσα σημασία της μετάνοιας και τη χωρίς όρια ευσπλαχνία του Θεού.

 Τρία είναι τα κύρια πρόσωπα της παραβολής: ο φιλεύσπλαχνος πατέρας, ο νεώτερος και ο πρεσβύτερος υιός. Ο μικρός γιός πιστεύει πως θα αποκτήσει την πλήρη ελευθερία του όταν εγκαταλείψει το πατρικό σπίτι. Ζητά έτσι το μερίδιο της περιουσίας που του αναλογεί και εγκαθίσταται σε χώρα μακρινή, όπου και αναζητεί το κρασί της ευτυχίας. Εκεί διασκορπίζει την πατρική περιουσία φτάνοντας στον έσχατο ξεπεσμό, σε μια χωρίς όρια άσωτη ζωή. Έρχεται στη συνέχεια μεγάλη πείνα, αρχίζει να στερείται. Γίνεται χοιροβοσκός και επιθυμεί να χορτάσει με τα χαρούπια που τρώνε οι χοίροι. Τελικά συνέρχεται, συναισθάνεται την άθλιά του κατάσταση και παίρνει την απόφαση της επιστροφής στο πατρικό σπίτι. Ο πατέρας, που όλα τα χρόνια της αποδημίας τον περίμενε με αγωνία, μόλις τον βλέπει από μακριά τρέχει και τον χώνει στην αγκαλιά του. Τον αποκαθιστά και διοργανώνει φαγοπότι για τη χαρά της επιστροφής του γιού του.

 Ο Πατέρας της παραβολής είναι ο ίδιος ο Θεός και τα δύο παιδιά του είναι οι δίκαιοι και οι αμαρτωλοί. Ο Θεός λοιπόν δίνει τα αγαθά Του, «το επιβάλλον μέρος της ουσίας», εξ ίσου στους ανθρώπους, «βρέχοντας επί δικαίους και αδίκους» (πρβλ. Ματθ. 5, 45). Τέτοια αγαθά είναι π.χ. το αυτεξούσιο, η φρόνηση, ο φυσικός νόμος της συνειδήσεως, ο γραπτός νόμος των εντολών του Θεού, ακόμα και οι φυσικές δυνάμεις του σώματος.

 Ο νεώτερος όμως γιός, μακριά από το Θεό και την Εκκλησία Του, διασκορπίζει όλα αυτά τα χαρίσματα, προτιμώντας την αμαρτία. Στη συνέχεια, βιώνει έντονα την εγκατάλειψη της θείας χάριτος. Τότε ο Άσωτος, στην έσχατη κατάπτωσή του, θυμάται τη θαλπωρή του πατρικού του σπιτιού. Σκέφτεται ότι ακόμα και οι έμμισθοι υπάλληλοι του πατέρα του «περισσεύουσιν άρτων», ζουν δηλαδή ευτυχισμένοι, πλούσιοι από τα χαρίσματα και τη χάρη του Θεού. Τότε ευτυχώς δεν κατρακυλά στο βάραθρο της απόγνωσης, αλλά μετανοεί αληθινά για τις πράξεις του και παίρνει αμέσως την απόφαση της επιστροφής στο Θεό Πατέρα.

 Ο Θεός, επειδή είναι πέρα για πέρα εύσπλαχνος και φιλάνθρωπος, συγχωρά αμέσως το μετανοούντα γιό Του, δίνοντάς του πλήρη άφεση αμαρτιών. Διατάζει τους δούλους Του και φορούν στον πρώην Άσωτο τη στολή του υιού, που συμβολίζει τη στολή της καθαρότητας και της αγιοσύνης. 
Τί γίνεται όμως με το μεγάλο γιό, που καθώς επιστρέφει από τα χωράφια ακούει μουσικές και χορούς στο πατρικό σπίτι; Αφού ρωτά και μαθαίνει τα καθέκαστα, οργίζεται με την επιείκεια του Πατέρα και αρνείται να λάβει μέρος στο συμπόσιο. Ο Πατέρας τον παρακαλεί να συμμετάσχει στην χαρά τους, αλλά αυτός διαμαρτύρεται πως αν και πάντα εφάρμοζε το πατρικό θέλημα, ούτε καν ένα κατσίκι δεν του δόθηκε για να χαρεί με τους φίλους του.

 Ο πρεσβύτερος υιός παραβάλλεται κατά κύριο λόγο με τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, οι οποίοι θεωρούνταν από τους ανθρώπους δίκαιοι. Αυτοί όμως ήταν υποκριτές και στερημένοι ακόμα και από τις πιο μικρές δωρεές του Θεού, που συμβολίζονται με το κατσίκι. Έτσι ο Θεάνθρωπος τους καλεί να συμμετάσχουν κι αυτοί στη Θεία Χάρη και στη χαρά της πνευματικής ανάστασης των αδελφών τους, αφήνοντας κατά μέρος τη σκληροκαρδία και τυπολατρία τους.

 Η παραβολή του Ασώτου αποτελεί ένα ύμνο στη δύναμη της μετάνοιας και στο μεγαλείο της θείας αγάπης και μακροθυμίας. Ο Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ, στον «Περί Μετανοίας» λόγο του, αναφέρει: «Η μετάνοια είναι ανεκτίμητον δώρον προς την ανθρωπότητα. Η μετάνοια είναι το Θείον θαύμα διά την αποκατάστασιν ημών μετά την πτώσιν. Η μετάνοια είναι έκχυσις θείας εμπνεύσεως εφ’ ημάς δυνάμει της οποίας ανυψούμεθα προς τον Θεόν, τον Πατέρα ημών, ίνα ζήσωμεν αιωνίως εν τω φωτί της αγάπης Αυτού. Διά της μετανοίας συντελείται η θέωσις ημών. Τούτο είναι γεγονός ασύλληπτου μεγαλείου…».

 Όντως! Αν δεν υπήρχε η μετάνοια, τότε όλοι θα ήμασταν καταδικασμένοι! Ποιος μπορεί να πει ότι δεν αποδημεί σε «χώραν μακράν», λίγο ή πολύ, συχνά ή πιο σπάνια; Aς μιμούμαστε λοιπόν το παράδειγμα της μετάνοιας και της επιστροφής του Άσωτου υιού κι ας φωνάζουμε προς το Θεό μαζί του: «Πάτερ Αγαθέ, εμακρύνθην από σου, μη εγκαταλίπεις με, μηδέ αχρείον δείξης της Βασιλείας Σου. …» (Δοξαστικό Αίνων Κυριακής του Ασώτου). Κι ας έχουμε πάντα κατά νου πως ο Θεός μας περιμένει με ανοικτές τις αγκάλες στο μυστήριο της Ιεράς Εξομολόγησης, ώστε να ενδυθούμε ξανά «την στολήν την πρώτην» και μέσα στην Εκκλησία Του να μετέχουμε αφθόνως των θείων δωρεών και κυρίως του Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας. Αμήν.